İşten Çıkarmada Yeni Dalga Başladı: Toplamda 5.000 Kişiyi Bulacak Krizde Çalışanların Hakları Neler?

Merkez Bankası'nın enflasyonu düşürmek amacıyla uyguladığı sıkı para politikaları, piyasadaki kredi maliyetlerini artırarak ekonomik aktiviteyi yavaşlattı. Bu durum, özellikle yüksek maliyetle çalışan ve düşük taleple karşılaşan sektörlerde iş gücü azaltımını beraberinde getirdi. Önümüzdeki dönemde 5.000 kişiyi bulması beklenen işten çıkarmalar, iş gücü piyasasında yeni bir endişe dalgası yarattı.

İşten Çıkarma Dalgasının 3 Temel Sebebi

İşverenlerin bu denli büyük bir iş gücü azaltımına gitmelerinin arkasındaki 3 ana ekonomik neden:

1. Yüksek Faiz ve Kredi Maliyeti: Yüksek faiz oranları nedeniyle şirketlerin finansmana erişimi zorlaştı ve borçlanma maliyeti arttı. Bu, şirketleri personel harcamalarını kısmaya yöneltti.

2. İç Piyasada Talep Daralması: Ekonomik kriz beklentisi ve alım gücünün düşmesi, özellikle perakende ve dayanıklı tüketim malları sektöründe iç talebi daralttı. Üretim düşüşü, işçi fazlası yarattı.

3. Otomasyon ve Verimlilik: Şirketlerin, artan maliyetler karşısında kâr marjını korumak için otomasyona geçiş hızını artırması ve verimlilik odaklı zorunlu personel azaltımına gitmesi.

İşten Çıkarılan Çalışanların 4 Kritik Yasal Hakkı

İşten çıkarılan çalışanların, mağduriyet yaşamaması için İş Kanunu'na göre talep etmesi gereken 4 temel yasal hakkı:

• Kıdem Tazminatı: İşçi, işyerinde en az 1 yıl çalışmışsa ve haklı bir sebep olmaksızın işten çıkarılmışsa (işveren tarafından feshedilmişse) kıdem tazminatına hak kazanır.

• İhbar Tazminatı: İş sözleşmesi feshinin belirli bir süre önceden bildirilmemesi durumunda, çalışanın ihbar süresine karşılık gelen ücreti talep etme hakkı.

• İşsizlik Maaşı: İşten çıkarılma sebebi "işverenin kararı" ise, son 3 yıl içinde minimum 600 gün prim ödeme şartıyla İşsizlik Maaşı başvurusu yapılabilir.

• Yıllık İzin Ücreti: Kullanılmamış yıllık izin günlerine ait ücretlerin işveren tarafından ödenmesi zorunludur.

İşten çıkarmada beklenen 5.000 kişilik yeni dalga, çalışanlar için yasal haklarını bilmeyi ve bu hakları talep etmeyi zorunlu kılıyor. İşten çıkarılanların, mağdur olmamak için kıdem ve ihbar tazminatları konusunda hızlıca hukuki destek almaları önerilir.